CIRCOPACK

Waarom dit project? 

Voedselverpakkingen staan de komende jaren voor een aantal grote uitdagingen. Enerzijds zijn ze cruciaal in het behoud van de kwaliteit van het verpakte product en kunnen zo een bijdrage leveren in het reduceren van voedselverlies. Anderzijds worden bedrijven meer en meer geconfronteerd met vragen rond de milieuvriendelijkheid (bv. toename van zwerfvuil) en veiligheid (bv. migratie uit gerecycleerd materiaal) van hun verpakkingen. Dit kan niet losgekoppeld worden van de sterk toenemende aandacht voor circulaire economie bij voedingsverpakkingen met zeer ambitieuze doelstellingen binnen Europa.

Daardoor worden bedrijven meer en meer geconfronteerd worden met de vraag welke type materiaal het meest optimaal is voor de verpakking van zijn specifiek levensmiddel. Momenteel zijn er weinig tot geen specifieke studies voorhanden die de volledige keten (grondstof, gebruik, end-of-life) mee in rekening brengen. In het beslissingsproces moet daarbij ook rekening gehouden worden met de vereiste functies van de verpakking, met de mogelijke sorteer- en recyclagetechnieken en hoe dit alles uiteindelijk de duurzaamheid van het verpakte product zal beïnvloeden. 

Onderzoeksaanpak

CIRCOPACK is een collectief onderzoeks-, ontwikkelings- en disseminatieproject (type COOCK), dat als doel heeft om: 

• Voedingsbedrijven in staat te stellen een wetenschappelijk gefundeerde beslissing te nemen over het type materiaal dat meest geschikt is voor hun verpakkingen (karton, kunststof uit fossiele, gerecycleerde of biogebaseerde grondstoffen) rekening houdend met de duurzaamheid en houdbaarheid van het levensmiddel in de specifieke verpakking voor de beoogde toepassing 
• Bedrijven informatie mee te geven over de performantie van mechanische en chemische recyclagetechnieken en in hoeverre deze gerecycleerde materialen geschikt zijn voor het verpakken van levensmiddelen (kwaliteit, veiligheid, milieu-impact)
• De milieu-impact van biogebaseerde materialen te evalueren over de volledige verpakkingsketen inclusief afvalverwerking.

Hiervoor zullen via LCA-studies (Life Cycle Analysis) verschillende verpakkingsmogelijkheden met elkaar vergeleken worden voor een aantal geselecteerde levensmiddelengroepen. De vergelijking kan bv. gemaakt worden tussen een kunststofverpakking vs. een papier-/kartonverpakking vs. een combinatie kunststof- en papier-/kartonverpakking vs. een bioplastic, enz. 

Daarnaast worden ook enkele casestudies uitgewerkt voor verschillende type voedingsmiddelen waarbij de huidige, conventionele verpakkingen vergeleken worden met alternatieve, duurzame (gerecycleerde/biogebaseerde) verpakkingen.

Doelgroep en verwachte resultaten 

Het project richt zich zowel tot producenten van voedselverpakkingsmateriaal met focus op kunststof en karton als voedingsproducenten, sorteerbedrijven en afvalverwerkers.

De deelnemende bedrijven zullen toegang hebben tot een scan, geïntegreerd in de Pack4Ecodesign tool, die op een wetenschappelijk onderbouwde manier helpt beslissingen te nemen over de duurzaamheid van een (vernieuwd) verpakkingsconcept en de impact op de houdbaarheid van het levensmiddel. Hierdoor zullen bedrijven een gerichtere keuze kunnen maken van hun verpakkingsconcept. Daarnaast moet de scan bedrijven in staat stellen wetenschappelijk onderbouwde argumentatie te leveren aan hun klanten rond de gemaakte verpakkingskeuzes. 

De nauwere samenwerking tussen producenten van verpakkingen, gebruikers van verpakkingen (voedingsproducenten) en verwerkers van het verpakkingsafval zal op termijn resulteren in efficiëntere verpakkingsinnovaties, met maximale duurzaamheid van combinatie levensmiddel-verpakking, en waarbij van bij de ontwikkeling van het verpakkingsconcept de uiteindelijke recyclageopties meegenomen worden (design for recycling).

Projectpartners

Het project wordt beheerd en gecoördineerd door Pack4Food en Flanders' FOOD. Voor de uitvoering wordt samengewerkt met diverse onderzoeksgroepen en -partners: 

• De onderzoeksgroep Sustainable Systems Engineering (STEN) van UGent, onder leiding van Prof. Jo Dewulf 
• De onderzoeksgroep Center For Polymer & Material Technologies (CPMT) van UGent, onder leiding van Prof. Kim Ragaert 
• De onderzoeksgroep Industriële Biologische Wetenschappen (IBW) van UGent (Campus Kortrijk), onder leiding van Prof. Steven De Meester
• De onderzoeksgroep Food chemistry end human nutrition (NutriFOODchem) van UGent, onder leiding van Prof. Bruno De Meulenaer 
• De onderzoeksgroep voor Levensmiddelenmicrobiologie en -conservering (LFMFP) van UGent onder leiding van Prof. Frank Devlieghere 
• Verpakkingscentrum van UHasselt, onder leiding van Prof. Roos Peeters
• SENSTECH-SENSNET vzw, beheerd door Inge Dirinck